Meditatie > Boeddhisme > Geschiedenis > Dumoulin China > Ontstaan en bloei

Ontstaan en bloei in China (8)

VIII Kristallisatie tijdens de Sung-tijd

De Sung-tijd was een periode van culturele hoogstand, alhoewel het rijk niet meer zo machtig en uitgebreid was als in de T'ang-periode. Het was een tijd van Renaissance, van terugkeer naar de klassieken. De triomftijd van het boeddhisme is voorbij; het wordt nu overvleugeld door het neo-confuciamisme, dat het boeddhisme verwerpt, ook al is het er wel door beïnvloed. Na 845 waren er slechts twee boeddhistische scholen overgebleven, die van Zen en de populistische Reine Land-secte. Op cultureel gebied krijgt het Zenboeddhisme, m.n. de dominante Rinzai-lijn, een grote uitstraling in de Sung-tijd. Ondanks dat de Zen-lijn tot een twee- of drietal huizen gereduceerd was, nam het aantal monniken massaal toe. Dit ging vaak ten nadele van de diepte en echtheid van de religieuze ervaring. De Zenklooster hadden nu goede betrekkingen met het hof, mengden zich in politieke aangelegenheden en waren brandpunten van het maatschappelijke en culturele leven, iets wat in de tijd van Bodhidharma en de T'ang-meesters niet mogelijk zou zijn geweest. Uiterlijke pracht dreigde de innerlijke diepte te verstikken, en dat des te meer omdat Zen tot dan toe geen systematische oefening had gekend, omdat het immers geest en ervaring wou verder geven. Een ander gevaar was het opkomend intellectualisme, de neiging in zee te gaan met Tendai => een sterk verzet in Zen tegen elke vorm van Sutra-geleerdheid, zich uitend in het verbranden van heilige teksten. De liefde voor literatuur was in deze tijd zeer groot, en ook Zenmensen werden daardoor, hunsondanks, door aangestoken.